درمان و رفع انواع لکه های ماه گرفتگی مادرزادی پوست با لیزر
لکههای مادرزادی، لکههای رنگی هستند که در زیر یا روی پوست دیده میشوند و از هنگام تولد وجود داشتهاند. لکههای مادرزادی در اندازه و شکلهای متفاوت وجود داشته و میتوانند آبی، سیاه، قهوهای مایل به قرمز، قهوهای، صورتی، قرمز، بنفش و سفید باشند. بعضی از آنها صاف و برخی دیگر بزرگ هستند. تقریبا تمام لکههای مادرزادی بدون درد و بیضرر هستند. با این حال، برای اطمینان بیشتر، مهم است که یک پزشک لکههای مادرزادی را معاینه کند، به ویژه اگر تغییرات سریع در ظاهر لکه وجود داشته باشد. لکههای مادرزادی به دو گروه اصلی تقسیم میشوند: لکههایی با پوست قهوهای رنگ که در اثر تجمع بیش از حد ملانین ایجاد میشوند (ضایعات رنگدانه) و لکههایی با پوست قرمز رنگ که در اثر همپوشانی عروق خونی غیرطبیعی و عدم رشد طبیعی آنها به وجود میآیند (ضایعات عروقی).
انواع لکههای مادرزادی و ماه گرفتگی روی بدن
لکههای سالمون
لکههای سالمون از انواع ماه گرفتگیها هستند که به رنگ صورتی روشن و ظریف و مسطح روی پوست دیده میشوند. به طور معمول، این لکهها در پشت گردن، لب بالا، بین ابرو و در پلک بالا ظاهر میشوند. ظاهر قرمز رنگ آنها ناشی از تجمع غیرعادی رگهای خونی کوچک (مویرگی) در نزدیکی سطح پوست است.
خال مادرزادی
خال مادرزادی معمولا قهوهای رنگ است و میتواند در هر کجای بدن رشد کند. این خالها در اندازه و شکلهای متفاوت هستند و شبیه خالهای بزرگتر و تیرهتر به نظر میرسند. برخلاف بسیاری از انواع دیگر ماه گرفتگی، این خالها ممکن است نگران کننده باشند. بسته به اندازه آنها، این لکههای مادرزادی در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست قرار دارند.
لکههای شیر قهوهای
لکههای شیر قهوهای، لکههای مادرزادی صاف و گردی هستند که محدوده رنگی قهوهای روشن تا شکلاتی را دربر میگیرند. این لکهها در زمان تولد یا در مدت کوتاهی پس از آن ظاهر میشوند و با افزایش سن خود به خود محو نمیشوند. آنها معمولا بر روی بخشهای فوقانی بدن، باسن و پاها یافت میشوند.
لکه مغولی
لکههای مغولی لکههای مادرزادی آبی یا آبی خاکستری رنگی هستند که بر روی پوستهای تیرهتر تاثیر میگذارند. این ماه گرفتگی زمانی ظاهر میشوند که سلولهای تولیدکننده ملانین (ملانوسیتها)، که اغلب خارجیترین لایه پوست (اپیدرم) را اشغال میکنند، در لایههای عمیق درم که ملانین خود را ذخیره کردهاند، به دام میفتد. این ماه گرفتگیها معمولاً در قسمت تحتانی پشت و باسن مشاهده میشود.
همانژیوم توتفرنگی
همانژیوم خال مادرزادی برجسته، زبر و آبی، قرمز یا بنفش رنگ است که از انبوه رگهای خونی کوچک درهم تنیده که رشد عادی ندارند، ایجاد میشود. همانژیوم ممکن است در هر جای بدن و به هر شکل، اندازه و ضخامتی ظاهر شود و ممکن است در اعماق بدن ایجاد شود و بر ارگانهای داخلی تاثیر بگذارد. این لکهها به طور معمول روی صورت، پوست سر، پشت و سینه یافت میشوند و معمولا تا سن 9 سالگی ناپدید میشوند. ممکن است آثار خفیف بیرنگ یا آکنه مانند از آنها در محل ضایعه باقی بماند. برخی از خالهای همانژیوم کاملا ضخیم شده و به اعماق پوست نفوذ کردهاند و اغلب به شکل تودههای گوشتی ضخیم پرشده از خون مشاهده میشوند. درحالی که بسیاری از این ضایعات به صورت خود به خود ازبین میروند، ممکن است برخی دیگر تا پایان عمر باقی بمانند.
لکه شرابی
لکههای شرابی معمولا به رنگ بنفش مایل به قرمز تیره مشاهده میشوند. این ماه گرفتگی روی بدن از اتساع مویرگهای خونی که رشد طبیعی ندارند، در نزدیکی سطح پوست ایجاد میشوند. اندازه منطقهای که این لکهها پوشش میدهند از یک ناحیه کوچک به اندازه یک سکه تا یک منطقه وسیع از بدن متغیر است و اغلب ضایعاتی صاف و مسطح هستند.
علل
بر خلاف سایر ضایعات رنگدانهای، نمیتوان با استفاده از کرمهای ضدآفتاب از بروز لکههای مادرزادی جلوگیری کرد. لکههای مادرزادی ارثی نیستند. در واقع، هیچ روشی برای جلوگیری از بروز این لکهها وجود ندارد. لکههای مادرزادی نواحی کمرنگی روی سطح پوست هستند. برخی از آنها بافت ویژهای دارند و رنگدانههایی متشکل از سلولهای پوست و رگهای خونی هستند که در طی مراحل رشد جنین تشکیل شدهاند. این لکهها معمولا در چند هفته اول و تا پنج سالگی مشاهده میشوند و محدوده نواحی بسیار کوچک از بدن در حد چند میلیمتر تا کل بدن را میپوشانند و معمولا بیضرر هستند.
درمان
به طور معمول، اکثر نشانههای تولد با درد همراه نیستند و به صورت خود به خود ناپدید میشوند. چنین مواردی نیازی به درمان ندارند. با این وجود، مواردی وجود دارد که بعضی از لکههای مادرزادی مانند همانژیوم عوارضی از جمله ایجاد اختلال در عملکردهای ویژه بدن (مانند اختلال در دید کودک)، ایجاد زخم باز و رشد بیش از حد و ایجاد ناهنجاریهای ظاهری در کودک را به دنبال دارند. درمانهای مختلفی وجود دارد که میتواند برای حذف لکههای مادرزادی استفاده شود.
لیزر
پزشک با استفاده از انرژی لیزر، محل دقیق ماه گرفتگی را هدف قرار میدهد و ساختار مولکولی ملانین را تغییر میدهد. در نتیجه، ملانین دیگر توسط فیزیولوژی بدن تشخیص داده نمیشود، بنابراین سیستم ایمنی بدن میتواند آن را ظرف 3 تا 4 هفته تجزیه کند و از بین ببرد. بسته به میزان ملانین در لکههای مادرزادی، به طور معمول برای از بین بردن تمامی ملانین در دسترس و بازگرداندن رنگ طبیعی پوست به 3 تا 7 جلسه لیزر درمانی نیاز است. این روش درمانی به طور قابل توجهی دقیق و به دلیل استفاده از سطح پایین انرژی عملا بدون درد است. ممکن است پزشک در درمان لیزر شما برای کمک به سرکوب سلولهای تولیدکننده ملانین در پوست شما (ملانوسیتها) و به منظور جلوگیری از ایجاد مجدد رنگدانههای ناخواسته از یک کرم با فرمول شخصی و مخصوص استفاده کند.
این روش درمان غیرتهاجمی است و تقریبا به هیچ زمانی برای بهبودی نیاز نیست؛ شما میتوانید فعالیتهای طبیعی خود را بلافاصله پس از درمان از سر بگیرد، اگرچه توصیه میشود که در 24 ساعت اول از انجام ورزشهای شدید اجتناب کنید. درمان لیزر روشی ساده و ایمن است و میتواند لکههای مادرزادی را تقریبا بدون ایجاد زخم بر طرف کند. روشهای لیزردرمانی بسیاری برای درمان لکههای مادرزادی وجود دارد. با این حال، به همان اندازه که تکنولوژی لیزر مهم است، صلاحیت و تجربه حرفه ای پزشکی که با دستگاه کار میکند نیز حائز اهمیت است. هیچ نوع لیزری برای درمان تمامی مشکلات و انواع پوستها مناسب نیست. برای تعیین نوع درمان تشخیص پزشک و تشخیص صحیح الزامی است.
کورتیکواستروئیدها
در بزرگسالان میتوان این ماه گرفتگی و لکهها را به روش تزریقی با استفاده نوعی درمان هورمونی به نام کورتیکواستروئیدها ازبین برد. کورتیکواستروئیدها به طور چشمگیری به کاهش اندازه لکههای مادرزادی کمک میکنند. این داروها ممکن است به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف شوند. کورتیکواستروئیدها میتوانند به عروق خونی زیر نواحی مبتلا شده به لکههای مادرزادی نفوذ کنند و منجر به کاهش ناگهانی ضایعه شوند. اسکراب کردن میتواند به لایهبرداری سلولهای پوست تیرهتر و مرده در منطقه آسیبدیده کمک کند و بنابراین به سلولهای سالم و طبیعی پوست فرصت رشد میدهد.
جراحی
هنگامی که سایر روشهای درمانی موثر واقع نشود و لکه مادرزادی منجر به بروز مشکلات عمده پزشکی شود، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای بیماران توصیه کند و لکهها را با این روش از بین ببرد.